موانع پیش روی تحقق طرح پرابهام کریدور هند-خاورمیانه-اروپا
تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۲۰۷۴۰
ایسنا/خراسان رضوی بایدن و متحدانش در جریان اجلاس گروه ۲۰ از یک کریدور حمل و نقل دریایی و ریلی که هند را به آسیا و سپس اروپا متصل می‌کند، رونمایی کردند. بنا به گزارشات آسوشیتدپرس در این طرح ایالات متحده، هند، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اتحادیه اروپا و سایر کشورهای گروه ۲۰ نقش اساسی دارند و بنا بر گفته جان فاینر، معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید، این کریدور شفاف است، استاندارد بالایی دارد، اجباری نیست و می‌تواند جذابیت بالایی برای کشورهای شرکت‌کننده و درگیر در جهان داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به بیان فاینر سه توجیه کلیدی برای ایجاد کریدور "هند-خاورمیانه-اروپا" وجود دارد؛ اولا حمل و نقل منابع انرژی، ارتباطات دیجیتال و رونق اقتصادی را در میان کشورهای شرکت‌کننده افزایش می‌دهد و ثانیا هدف از این طرح مقابله با کسری زیرساختی است که مانع رشد کشورهای با درآمد پایین و متوسط شده است. همچنین این پروژه می‌تواند به کاهش تنش‌ها و بی‌ثباتی در خاورمیانه کمک کند. در این راستا جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا گفته است که این پروژه کلان می‌تواند خاورمیانه را از یک منبع چالش، درگیری و بحران به قطبی برای فعالیت‌های اقتصادی تبدیل کند.
اما به گمان برخی این طرح در مقابل پروژه "کمربند و جاده" چین قرار می‌گیرد، محقق شدن آن به عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل گره خورده و چالش‌های بزرگی پیش رو دارد. البته که روزنامه اسرائیلی هاآرتص در گزارش خود تحلیل کرده که کریدور پیشنهادی بایدن هیچ ارتباطی با عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان ندارد. اما با این حال به سبب اینکه این پروژه آمریکایی در مقابل نفوذ امنیتی و اقتصادی چین پیشنهاد شده است، با مشکلات بزرگی مواجه است؛ چراکه چین شبکه‌ای از روابط عربستان، امارات و ایران را در اختیار دارد.
احمد فاطمی‌نژاد، تحلیلگر مسائل بین‌الملل و عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص تفاوت کریدور پیشنهادی بایدن با طرح کمربند و جاده چین، اظهار کرد: مهمترین تفاوت دو کریدور مطرح‌شده این است که کریدور پیشنهادی بایدن مبنای غربی دارد؛ درست است که یک سمت آن هند و خاورمیانه است، ولی ایده آن غربی است. در حالیکه طرح کمربند و جاده چین سعی دارد نظمی اقتصادی و ارتباطی پیرامون چین ایجاد کند.
وی اضافه کرد: همچنین کریدور کمربند و جاده چین شاخه‌های مختلفی دارد و حوزه‌های مختلفی را شامل می‌شود، سابقه بیشتری دارد و قراردادهای متعددی در راستای آن منعقد شده است، اما طرحی که اخیرا در نشست گروه ۲۰ مطرح شده، هنوز در حد یک طرح است و موانعی برای اجرای آن وجود دارد. هر چند محرک‌ها و عوامل قدرتمند موجود برای اجرای طرح بایدن، اجازه هر اظهار نظر دقیقی درباره آینده آن را از ما می‌گیرد، اما اگر موانع را پشت سر بگذارد و موفق عمل کند، می‌تواند در آینده به عنوان رقیب کریدور چینی مطرح شود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه دغدغه اصلی از طرح این کریدور در نشست گروه ۲۰ مسائل اقتصادی است، عنوان کرد: این کریدور مناطق مختلفی را به هم پیوند می‌زند و از این منظر مسیر ارتباط جدیدی را می‌تواند مطرح کند. همچنین بر فعل و انفعالات سیاسی مناطقی که از آن عبور می‌کند، تاثیرگذار است. یکی از مهمترین فعل و انفعالات سیاسی که تاثیرگذار خواهد بود، منازعه اعراب و اسرائیل است. این طرح از طریق پیوندهایی که ایجاد می‌کند از یک طرف می‌تواند باعث حل این منازعه شود، ولی از سویی دیگر خود این منازعه می‌تواند عامل شکست طرح محسوب شود.
فاطمی‌نژاد ادامه داد: هرچند گام‌هایی مانند پیمان ابراهیم برای حل منازعات اعراب و اسرائیل برداشته شده، ولی یکی از حلقه‌های اصلی کریدور، اتصال عربستان به اسرائیل است. علاوه بر این، کریدور پیشنهادی بایدن یک سری رقبا را هم از دور خارج می‌کند، طبیعتا بخشی از این کریدور می‌تواند برای شاهراه ارتباطی که از گذشته وجود داشته و از طریق دریای سرخ و کانال سوئز اروپا را به آسیا پیوند می‌زده رقیبی جدی باشد. از این جهت باعث اهمیت یافتن بیشتر شبه‌جزیره می‌شود و مسیر کوتاهتری را برای ارتباط هند با اروپا فراهم می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه کریدور هند-خاورمیانه-اروپا به مسئله عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل گره خورده است، بیان کرد: یکی از جنبه‌های کریدور پیشنهادی بایدن این است که اسرائیل را به جهان عرب پیوند می‌زند و آن را به حلقه واسط قابل توجهی برای پیوند زدن خاورمیانه و جنوب آسیا به اروپا تبدیل می‌کند.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی با اشاره به مزیت‌های دیگر این کریدور برای گروه ۲۰، اظهار کرد: مهمترین مزیت کریدور هند-خاورمیانه-اروپا برای گروه ۲۰ این است که می‌تواند رقیبی برای کریدور کمربند و جاده چین باشد و از این طریق، هم از منظر ایجاد توازن آسیایی از هند در مقابل چین حمایت می‌شود و هم پیوندهای هند با آمریکا و اروپا را بیشتر می‌کند. لذا شاهد گسترش بیشتر پیوند هند و آمریکا خواهیم بود که از دهه‌های گذشته شروع شده است. البته تمام این‌ها در حد طرح می‌باشد و هنوز اقدام عملی صورت نگرفته است.
فاطمی‌نژاد با اشاره به عدم عبور این کریدور از ایران، افزود: متاسفانه طی دهه‌های اخیر ایران علی‌رغم موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد خود که می‌تواند به عنوان حلقه واسط باشد و مسیرها را کوتاه کند، از کریدورها و شبکه‌های مختلف ارتباطاتی، حمل و نقل و خطوط لوله انتقال انرژی حذف شده است. به همین جهت در صورت تحقق این طرح، ایران از یکی از فضاهای بالقوه تامین منافع خودش محروم می‌شود.
وی با اشاره به مهمترین چالش‌های پیش روی طرح پیشنهادی بایدن، عنوان کرد: علی‌رغم تنش‌زدایی اعراب و اسرائیل طی سال‌های اخیر و ارتباطات رسمی برخی کشورهای عرب با تل‌آویو، یکی از مهمترین چالش‌های موجود پیش‌روی این طرح، ارتباطات اعراب و اسرائیل است. همچنین تعداد بازیگران درگیر در این کریدور بسیار زیاد است، یکدست نیستند و برخی اصلا عضو گروه ۲۰ نیستند. لذا همراه و هماهنگ کردن و برنامه‌ریزی دشوار می‌شود. به علاوه این طرح حس رقابت طرف مقابل را نیز تحریک می‌کند. طبیعتا کشورهایی مثل چین بیکار نخواهند نشست و آنها هم تلاش‌هایی خواهند داشت. اگرچه در اجلاس اخیر گروه ۲۰ شی جین پینگ حضور نداشت، ولی طبیعتا این طرح را رصد کرده، برنامه‌ریزی می‌کند و می‌تواند رقابت‌تراشی کند. در نتیجه تمام این موارد مشکل‌ساز خواهد بود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه از الآن پیش‌بینی آینده طرح پیشنهادی در گروه ۲۰ دشوار است، گفت: آینده‌نگری در رابطه با موفقیت یا عدم موفقیت این طرح دشوار است، باید زمان بگذرد و دید در مقام عمل چه برنامه‌ریزی‌ها و توافقات دوجانبه و چندجانبه‌ای صورت می‌گیرد. به مرور زمان با رصد اتفاقاتی که در پیش است بهتر می‌توان به تحلیل این موضوع پرداخت.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی سیاسی كريدور نشست گروه 20 ابتکار عمل کمربند و جاده عادی سازی روابط با اسرائیل اعراب و اسراییل کریدور هند خاورمیانه اروپا استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی استانی سیاسی استانی علمی و آموزشی زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری هند خاورمیانه اروپا کمربند و جاده چین اعراب و اسرائیل گروه ۲۰
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۲۰۷۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کریدور ریلی خواف هرات گرفتار تحریم های داخلی است
تین نیوز
مدیر کنسرسیوم توسعه ریلی ایران و افغانستان با بیان اینکه کریدور ریلی خواف هرات، افغانستان را از محاصره خشکی بیرون می آورد و به شبکه ریلی ایران متصل می کند، گفت: این کریدور علاوه بر برنامه ریزی هایی که دولت های متخاصم برای حذف آن داشتند، مانند بسیاری از موضوعات درگیر تحریم داخلی است.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، مصطفی رضایی اظهار کرد: در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران درگیر جنگ کریدورها و سهم خواهی از کریدورهای منطقه ای و ترانزیت بین الملل است، کریدور ریلی خواف هرات، کریدوری استراتژیک که افغانستان را از محاصره خشکی بیرون می آورد. این تعبیر را هیئت حاکمه افغانسان برای این کریدور به کار می برند.
وی با بیان اینکه با استفاده از این کریدور، افغانستان به شبکه ریلی ایران متصل می شود، گفت: این کریدور گلوگاهی است که می تواند تجارت یک سویه ایران و افغانستان را که اکنون تنها به صادرات به افغانستان محدود است، به یک تجارت دوسویه تبدیل کند.
مدیر کنسرسیوم توسعه ریلی ادامه ادامه داد: این کریدور علاوه بر برنامه ریزی هایی که دولت های متخاصم برای حذف آن داشتند، مانند بسیاری از موضوعات درگیر تحریم داخلی هم است. مشابه کریدرو شلمچه - بصره که سه سال پیش با سرمایه گذاری بخش خصوصی در حال آغاز بهره برداری بود اما با لغو قرارداد توسط مدیریت راه آهن، متوقف شد و الان هم بهره برداری از آن متوقف است و چشم انداز مثبتی در حوزه ایفای نقش در حمل ونقل ترانزیت کالا ندارد.
رضایی با بیان اینکه این کریدور هم با مقاومت های شدید در مدیریت راه آهن مواجه شد، افزود: اما این بار تصمیم وزارت راه و دولت بر این بود که کارهای برون مرزی کریدور خواف - هرات توسط کنسرسیوم انجام شود که با موفقیت هم این اتفاق افتاد.
وی درباره اظهارات مسئولان راه آهن مبنی بر بی اطلاعی نسبت به ترانزیت کالا از افغانستان بیان کرد: من به شدت تکذیب می کنم که مسئولان راه آهن می گوید با آنها هماهنگی صورت نگرفته است. به جز مکاتبات متعددی که از جانب دستگاه های دولتی با راه آهن شده، مورخ ۲۰ فروردین ماه نامه ای در مکاتبات خود راه آهن است که یکی از مدیران کل به معاون بهره برداری نوشته که کنسرسیوم بنا به اعلام استانداری خراسان رضوی، قطار وارد کشور می کند.
مدیر کنسرسیوم توسعه ریلی ادامه داد: یعنی از ۱۰ روز قبل مکاتبات راه آهن این را نشان می دهد. این مکاتبه داخلی هم به همان دستگاه های متولی مرز ارجاع شده است. چطور می شود به ادعای راه آهن، قطاری بدون هماهنگی وارد کشور شده باشد، مرزبانی و گمرک آن را پذیرش کرده باشند و تنها در انتظار تاییدیه راه آهن باشد؟
در روزهای گذشته اخباری مبنی بر ورود و توقف اولین قطار ترانزیتی افغانستان - ترکیه به خاک ایران منتشر شد.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت